- W 2021 r. inwestorzy indywidualni odpowiadali za 22 proc. obrotów na Głównym Rynku akcji GPW (-3 pp. rdr). Inwestorzy zagraniczni odpowiadali za 57 proc. obrotów
(+1 pp. rdr), a polscy inwestorzy instytucjonalni – za 21 proc. (+2 pp. rdr) - Na rynku NewConnect prym nadal wiodą inwestorzy indywidualni, których udział w obrotach wyniósł 88 proc. (-4 pp. rdr). Wzrósł udział inwestorów instytucjonalnych do 7 proc. (+3 pp. rdr) oraz udział inwestorów zagranicznych do 6 proc. i zwiększył się o 2 pp. rdr
- Na rynku kontraktów terminowych w 2021 r. po raz pierwszy od 10 lat największą rolę odegrali polscy inwestorzy instytucjonalni. Ich udział wyniósł 41 proc. (+5 pp. rdr). Udział inwestorów indywidualnych spadł o 9 pp. rdr do 32 proc. obrotów, a inwestorów zagranicznych wzrósł o 4 pp. proc do 27 proc. i był historycznie rekordowym wynikiem Główny Rynek GPW
W 2021 r. największy udział w obrotach na Głównym Rynku akcji GPW, tak jak w poprzednich latach, wygenerowali inwestorzy zagraniczni. Wyniósł on 57 proc., o 1 pp. więcej niż w 2020 r. W II półroczu 2021 r. inwestorzy zagraniczni odpowiadali za 58 proc. obrotów, o 3 pp. więcej niż w I półroczu 2021 r. Udział krajowych inwestorów instytucjonalnych w II połowie 2021 r. wyniósł 21 proc., czyli tyle samo, co w I połowie 2021 r., ale o 2 pp. więcej niż w całym 2020 r. W 2021 r. inwestorzy indywidualni wygenerowali 22 proc. obrotów na Głównym Rynku GPW, o 3 pp. mniej rdr i o 3 pp. mniej półrocze do półrocza.
W II półroczu 2021 r. wśród krajowych instytucji na pierwszym miejscu znaleźli się animatorzy (udział na poziomie 27,6 proc.), na drugim inne podmioty instytucjonalne[1] (27,4 proc.), na trzecim TFI (17 proc.).
Tabela 1. Struktura inwestorów na Głównym Rynku akcji (w proc.)
Źródło: Dane GPW, na podstawie zleceń maklerskich Członków Giełdy
NewConnect
Na rynku NewConnect największy udział w obrocie w 2021 r. stanowili inwestorzy indywidualni. Wyniósł on 88 proc., co oznacza spadek o 4 pp. wobec 2020 r. Inwestorzy zagraniczni wygenerowali 6 proc. obrotów, o 2 pp. więcej niż w 2020 r., a instytucjonalni 7 proc. (o 3 pp. więcej rdr). W II półroczu 2021 r. na podium wśród instytucji krajowych na NewConnect uplasowali się animatorzy, którzy odpowiadali za 41,2 proc. obrotów akcjami, firmy – 34 proc. oraz inne podmioty – 15,4 proc.
Tabela 2. Struktura inwestorów na rynku NewConnect (w proc.)
Źródło: Dane GPW, na podstawie zleceń maklerskich Członków Giełdy
Rynek Instrumentów Pochodnych
W 2021 r. na rynku derywatów, oprócz krajowych inwestorów indywidualnych, wiodącą rolę odegrali również inwestorzy instytucjonalni. Instytucje krajowe po raz pierwszy od 10 lat wygenerowały największe ze wszystkich grup inwestorów obroty na rynku kontraktów terminowych - ich udział w 2021 r. wyniósł 41 proc, o 5 pp. więcej niż w 2020 r. Udział w obrotach opcjami inwestorów instytucjonalnych wzrósł o 5 pp. rdr do 25 proc. W 2021 r. inwestorzy indywidualni wygenerowali 32 proc. (-9 pp. rdr) w wolumenie obrotów kontraktami terminowymi, a opcjami na poziomie 40 proc. (-4 pp. rdr). Udział inwestorów zagranicznych w obrotach kontraktami wzrósł o 4 pp. rdr do 27 proc. i był historycznie rekordowym wynikiem. Na rynku opcji inwestorzy zagraniczni odpowiadali za 35 proc. obrotów, co stanowi spadek o 1 pp. w stosunku do 2020 r. Udział inwestorów zagranicznych i indywidualnych na rynku produktów strukturyzowanych wyniósł odpowiednio: 49 proc. i 51 proc.
W II półroczu 2021 r. wśród instytucji krajowych na rynku kontraktów terminowych na podium znaleźli się animatorzy, którzy odpowiadali za 55,7 proc obrotów, na drugim miejscu inne podmioty (24,8 proc.), na trzecim - firmy (13,7 proc.). Na rynku opcji w obrotach dominowały firmy z wynikiem na poziomie 70,5 proc. i animatorzy (28,6 proc.). W II półroczu 2021 r. na rynku produktów strukturyzowanych na pierwszym miejscu znalazły się firmy (84,1 proc.). Na drugim miejscu uplasowali się Członkowie Giełdy (13,6 proc.), a na trzecim animatorzy (2,3 proc.).
Tabela 3. Struktura inwestorów na rynku kontraktów terminowych (w proc.)
Źródło: Dane GPW, na podstawie zleceń maklerskich Członków Giełdy
Tabela 4. Struktura inwestorów na rynku opcji (w proc.)
Źródło: Dane GPW, na podstawie zleceń maklerskich Członków Giełdy
Tabela 5. Struktura inwestorów na rynku produktów strukturyzowanych (w proc.)
Źródło: Dane GPW, na podstawie zleceń maklerskich Członków Giełdy
Catalyst
Na rynku obligacji Catalyst główną rolę w obrotach odgrywają instytucje krajowe, które wygenerowały najwyższy udział od 2015 r. W 2021 r. wyniósł on 73 proc. wobec 63 proc. w 2020 r. Inwestorzy indywidualni odpowiadali za 26 proc. obrotów (-11 pp. rdr), natomiast inwestorzy zagraniczni za 1 proc., co oznacza wzrost o 1 pp. w stosunku do wyniku z 2020 r.
Tabela 6. Struktura inwestorów na rynku obligacji CATALYST (w proc.)
Źródło: Dane GPW, na podstawie zleceń maklerskich Członków Giełdy
Szczegółowe wyniki badania dotyczącego udziału inwestorów w obrotach instrumentami finansowymi zostały opublikowane na stronie internetowej GPW: https://www.gpw.pl/analizy.
Prezentując dane za 2021 rok GPW zmieniła sposób pozyskiwania danych do wyliczania udziału poszczególnych grup inwestorów w obrotach giełdowych. Obecnie informacje te pochodzą ze zleceń maklerskich przekazywanych do systemu transakcyjnego Giełdy. Z tego względu modyfikacji uległ sposób agregowania i prezentacji danych dotyczących struktury procentowej krajowych inwestorów indywidualnych. Informacje o liczbie rachunków internetowych pochodzą z ankiet wysyłanych przez GPW do krajowych domów maklerskich. Natomiast informacja o liczbie aktywnych rachunków inwestycyjnych pochodzi z systemu transakcyjnego Giełdy – jest to liczba rachunków, z których w badanym okresie złożono co najmniej jedno zlecenie na GPW.
***
Historia giełdy
12 kwietnia 1991 r. ówcześni Ministrowie Przekształceń Własnościowych i Finansów podpisali akt założycielski spółki akcyjnej „Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie S.A.” Cztery dni później, w dniu sesji inauguracyjnej GPW handlowano akcjami pięciu spółek, a obrót wyniósł 1990 zł. Od 2018 r. GPW klasyfikowana jest przez agencję FTSE Russell jako jeden z 25 rynków rozwiniętych. Historia rynku kapitałowego na ziemiach polskich sięga początku XIX w. Pierwsza w Polsce i jedna z niewielu w Europie Giełda Kupiecka, powstała w Warszawie 2 maja 1817 r, wkrótce stała się największym rynkiem carskiej Rosji, odpowiedzialnym za 5-6% światowego obrotu papierami wartościowymi. Prężna giełda, odpowiadająca za 90% krajowego obrotu działała też w okresie międzywojennym w Warszawie. Po okresie PRL-u i gospodarki planowanej, ponowny rozwój polskiego rynku kapitałowego był możliwy dopiero w 1989 r., wraz z transformacją ustrojową i gospodarczą.
Giełda dzisiaj
W lutym 2022 r. średnia dzienna wartość obrotu akcjami w ramach arkusza zleceń na Głównym Rynku GPW wyniosła 1 356,9 mln zł. Na koniec lutego 2022 r. na Głównym Rynku notowane były akcje 427 firm (381 krajowych i 46 zagranicznych), natomiast na parkiecie NewConnect 383 spółki (379 krajowych i 4 zagraniczne). W 2020 r. Grupa Kapitałowa GPW wypracowała rekordowe przychody ze sprzedaży w wysokości 403,8 mln zł i jeden z najwyższych w swojej historii zysk netto, który przekroczył 151 mln zł. Według danych Federacji Europejskich Giełd Papierów Wartościowych, w 2020 r. GPW zajęła I miejsce w Europie pod względem procentowego wzrostu obrotów akcjami i III miejsce pod kątem wartości ofert pierwotnych. Pod koniec 2020 r. GPW była też II rynkiem w Europie pod względem płynności oraz osiągnęła status światowego lidera pod względem liczby notowanych spółek z sektora gamedev.
Pozycja GPW w regionie
GPW jest liderem wśród giełd Europy Środkowo-Wschodniej, pod względem liczby notowanych spółek i łącznej kapitalizacji spółek krajowych. Udział GPW w obrocie akcjami na giełdach regionu wynosi 81%. GPW przewodniczy inicjatywie Giełd Trójmorza oraz aspiruje do roli regionalnego hubu dla młodych spółek technologicznych o ogromny potencjale, tzw. jednorożców. Obecnie trwają negocjacje w sprawie przejęcia większościowego pakietu akcji Giełdy w Armenii przez GPW.
