Historia kryzysów finansowych jest tak samo długa jak ludzkiej chciwości i żądzy zysku. Miały one miejsce nawet w starożytności, ale to o tych kilku, które wydarzyły się w historii nowożytnej, przypominamy sobie chętniej. W dużej mierze dlatego, że są najlepiej udokumentowane, spisane w książkach, a ludzka chęć do znajomości procesów ekonomicznych wydaje się dziś większa niż kiedykolwiek wcześniej.
“Niezwykłe złudzenia i szaleństwa tłumów” Charlesa Mackaya to absolutna klasyka i najczęściej wznawiana książka dotycząca inwestowania. Wspaniała i niezwykle barwna opowieść o gorączkach spekulacyjnych, jakie wydarzyły się w XVII i XVIII wieku w Holandii, Francji i Anglii. Holenderska tulipomania, w czasie której cebulki tych kwiatów cenione były wyżej niż złoto, kolejne emisje akcji fikcyjnych spółek (także powołanych w celu „urzeczywistnienia przedsięwzięć szlachetnych, choć niewiadomych”) wykupywane na pniu przez tłumy we Francji i Anglii pokazują, że rynki finansowe zawsze były domeną namiętności, ryzyka, spekulacji i gwałtownych krachów.
Przykładem panujących wówczas emocji mogą być perypetie człowieka, który uznał w pewnym w momencie ten owczy pęd za wariactwo i wycofał się, biorąc 7 tysięcy funtów zysku, ale później uległ powszechnej gorączce, ponownie kupił akcje i zakończył całą inwestycję ze stratą 20 tysięcy funtów. Istota ludzka jest ułomna, podległa irracjonalnym pobudkom i presji tłumu. A człowiekiem tym był Izaak Newton.
“Niezwykłe złudzenia i szaleństwa tłumów” ta znalazły się na liście dziesięciu książek wszech czasów poświęconych tematyce inwestycyjnej wg „Financial Times”. Od czasu pierwszego wydania w 1841 roku wznawiana była niezliczoną ilość razy, a przedmowy do kolejnych wydań pisali między innymi Peter Bernstein, Norman Stone czy jeszcze w latach trzydziestych znany finansista Bernard Baruch, któremu lektura tej książki pozwoliła zbić fortunę podczas kryzysu giełdowego na Wall Street w 1929 roku. Spośród dzisiejszych sławnych postaci świata finansów także John Templeton uznaje ją za najważniejszy poradnik inwestora.
3 najbardziej spektakularne kryzysy finansowe, które zostały opisane w książce:
- Holenderska Tulipanomania
- Kompania Mórz Południowych
- Afera Missisipi.
Warto już dziś sięgnąć po książkę Mackaya „Niezwykłe złudzenia i szaleństwa tłumów”, aby głębiej poznać schematy tworzenia się baniek inwestycyjnych i kryzysów finansowych. Najnowsze wydanie jest już dostępne w księgarni internetowej maklerska.pl.
