Fundusz hedgingowy (ang: hedge fund) jest szczególnym rodzajem funduszu inwestycyjnego, który niemal w ogóle nie podlega regulacjom. Jest to inwestycja wysokiego ryzyka, która może przynieść zarówno duże zyski, jak i wysokie straty.
Fundusze hedgingowe można klasyfikować między innymi ze względu na ich strategie inwestycyjne. Większość z nich można podzielić (standardowo), biorąc pod uwagę częstotliwości przeprowadzania transakcji. Z jednej strony istnieją fundusze wysokiej częstotliwości, które mogą przeprowadzać transakcje w ciągu milisekund. Z drugiej natomiast plasują się fundusze, opierające się głównie na analizie fundamentalnej, w związku z czym typowe jest dla nich utrzymywanie papierów wartościowych przez dłuższy czas. Fundusze te wykorzystują zazwyczaj tzw. hedging, czyli, w uproszczeniu, zabezpieczenie wartości posiadanych aktywów za pomocą instrumentów pochodnych. Oczywiście w dalszej kolejności można podzielić fundusze hedgingowe ze względu na „grupy docelowe“ kupowanych aktywów, a także poszczególne strategie.
Jak działają fundusze hedgingowe?
Podstawą struktury funduszu hedgingowego jest kapitał inwestycyjny lub partnerski, w przypadku którego tzw. fund manager decyduje, w jakie instrumenty zostanie zainwestowany wspólny kapitał. Wybiera on papiery wartościowe w taki sposób, by osiągnąć wspólny cel, wytyczony wcześniej wspólnie z inwestorami/partnerami.
Należy podkreślić, że chcąc zostać partnerem/inwestorem w funduszu hedgingowym, trzeba być „inwestorem akredytowanym” (czyli dysponować określoną wiedzą), a ponadto posiadać konkretny, niemały majątek.
Magazyn finansowy The Street podaje, że „inwestor akredytowany” musi spełniać jeden z trzech poniższych warunków:
1) jego przychody osobiste brutto wynoszą co najmniej 200 000 USD (300 000 USD, w przypadku par –/małżeństw)
2) całkowita wartość jego aktywów przekracza 1 milion USD
3) jest członkiem wyższego managementu funduszu hedgingowego albo zarządcą majątku o wartości co najmniej 5 milionów USD.
Większość funduszy hedgingowych funkcjonuje na podstawie tzw. 2 i 20 prowizji menedżerskiej, co daje menedżerowi funduszu 2% z majątku, którym zarządza i 20% rocznego zysku. Jednak schemat ten był w przeszłości dosyć stanowczo krytykowany, ponieważ nawet w przypadku zakończenia roku stratą, menedżer danego funduszu wciąż otrzymywał należne 2% inwestowanego kapitału.
W oparciu o tę krytykę niektóre fundusze dokonały zmian swoich struktur – np. wybierając taką, w której fundusz pobiera prowizję od różnicy między rokiem ubiegłym a bieżącym.
Historia funduszy hedgingowych
Historia funduszy hedgingowych sięga końca lat 50. ubiegłego wieku. W 1949 r. były pisarz i socjolog Alfred Winslow Jones wraz ze swoimi spółkami (A.W. Jones & Co.) założył pierwszy fundusz hedgingowy. Podobno to artykuł, pisany przez A.W. Jonesa na temat aktualnych trendów inwestycyjnych dla magazynu Fortune w 1948 r., zainspirował go do zgromadzenia 100 000 USD (włącznie z 40 000 USD z własnych źródeł) i opracowania strategii, która miała zminimalizować ryzyko poprzez utrzymywanie długiej pozycji na akcjach w perspektywie długoterminowej i jednoczesne zajmowanie krótkiej pozycji na pozostałych akcjach.
Strategia ta stała się później „klasycznym” modelem long/short equities. Dodatkowo, Jones uwzględnił dźwignię finansową, by zwiększyć zwrot z inwestycji.
Które fundusze hedgingowe są największe?
Zestawienie największych funduszy hedgingowych na świecie:
Bridgewater Associates – Bridgewater Associates to amerykańska firma zarządzająca inwestycjami, założona przez Raya Dalio w 1975 roku. Bridgewater zaczynał swoją działalność w mieszkaniu Dalio na Manhattanie, działając głównie jako firma konsultingowa. Do końca lat 70. wśród jego klientów znajdowały się już niektóre jednostki rządowe, a także Nabisco, a nawet McDonald’s. W tym okresie, spółka zaczęła również wysyłać swoim subskrybentom analizy pod nazwą Daily Observations (Codzienne Obserwacje).
W 1991 roku – po tym jak Bridgewater przeniósł się do Connecticut – założono fundusz Pure Alpha. Następnie powstawały kolejne fundusze.
W czasie swojej działalności spółka ta zdobyła znaczną ilość nagród i wyróżnień. Co roku regularnie plasuje się na najwyższych pozycjach w rankingach funduszy hedgingowych. Firma obsługuje klientów instytucjonalnych, w tym fundusze emerytalne, fundusze kapitałowe, fundacje, rządy zagraniczne i banki centralne.
Wykorzystuje ona globalny styl inwestowania makro, oparty na trendach gospodarczych, takich jak inflacja, kursy wymiany walut i produkt krajowy brutto USA.
Poniżej najważniejsze aktywa znajdujące się obecnie w portfelu Bridgewater Associates.
Renaissance Technologies – znany również jako RenTech lub RenTec, to amerykański fundusz hedgingowy z siedzibą w East Setauket w stanie Nowy Jork na Long Island, który specjalizuje się w systematycznym handlu przy użyciu modeli ilościowych, pochodzących z analiz matematycznych i statystycznych. Firma została założona w 1982 roku przez Jamesa Simonsa, wielokrotnie nagradzanego matematyka i łamacza kodów w czasach zimnej wojny. Firma jest uważana za jeden z „najbardziej tajnych i odnoszących sukcesy” funduszy hedgingowych na świecie, a jej fundusz Medalion słynie z najlepszych wyników w historii inwestowania.
W 1988 roku firma założyła swój najbardziej dochodowy portfel, Medallion Fund, który wykorzystywał ulepszoną i rozszerzoną formę modeli matematycznych Leonarda Bauma, udoskonalonych przez algebraistę Jamesa Axa, w celu zbadania korelacji, z których byłoby można skorzystać. Fundusz hedgingowy otrzymał nazwę Medallion na cześć nagród matematycznych, zdobytych przez Simonsa i Axa.
Medallion, jako flagowy fundusz Renaissance, prowadzony głównie dla pracowników funduszu, słynie z najlepszych osiągnięć na Wall Street, zwracając ponad 66 procent w ujęciu rocznym przed opłatami i 39 procent po opłatach, w okresie 30 lat od 1988 do 2018 roku. Renaissance oferuje dwa portfele inwestorom zewnętrznym - Renaissance Institutional Equities Fund (RIEF) i Renaissance Institutional Diversified Alpha (RIDA).
Simons ustąpił ze stanowiska przewodniczącego w 2021 r. Firmą zarządza obecnie Peter Brown (po rezygnacji Roberta Mercera). Obaj byli informatykami specjalizującymi się w lingwistyce komputerowej, którzy dołączyli do Renaissance w 1993 roku z IBM Research. Simons nadal odgrywa w firmie rolę prezesa niewykonawczego i wciąż inwestuje w jej fundusze. Ze względu na sukces Renaissance, a w szczególności Medallionu, Simons został opisany jako najlepszy menedżer finansowy na świecie.
AQR Capital Management – AQR Capital Management to jeden z największych ilościowych funduszy hedgingowych na świecie, który zapewnia inwestorom zarówno tradycyjne, jak i alternatywne możliwości inwestycyjne. Firma kładzie duży nacisk na dywersyfikację portfela i jest znana z wykorzystywania wielu stylów inwestycyjnych - wartościowego, obronnego, dynamicznego i carry tradingu.
AQR odegrał kluczową rolę w zwiększeniu zbywalności alternatywnych funduszy inwestycyjnych po światowych kryzysach finansowych w 2008 r. Jest kontrolowany głównie przez trzech założycieli miliarderów: Cliffa Asnessa, Davida Kabillera, Johna Liew i innych głównych członków.
Two Sigma Investments - założony w 2001 roku Two Sigma jest najmłodszym funduszem hedgingowym na tej liście. Jednak pomimo stosunkowo małego doświadczenia, firmie udało się osiągnąć lepsze wyniki niż innym, znacznie starszym funduszom hedgingowym, dzięki automatycznym strategiom handlowym, które obejmują wykorzystanie sztucznej inteligencji i uczenia maszynowego.
W 2014 roku Two Sigma zebrała około 3,3 miliarda dolarów na swój nowy fundusz makro, który jest największym tego rodzaju kapitałem, zgromadzonym od czasu kryzysu w 2008 roku. Podobnie jak firmy technologiczne, wykorzystuje różne opcje crowdsourcingu w celu opracowania algorytmów handlowych.
Niecodzienna nazwa Two Sigma odzwierciedla dychotomię matematycznego słowa sigma, w którym mała litera sigma σ reprezentuje zmienność zwrotów z inwestycji, a duża sigma Σ oznacza sumę.
Millennium Management – założony przez Israela Englandera, inwestora urodzonego w USA, który w 1989 roku dysponował nieco ponad 2 milionami dolarów kapitału początkowego. Po trudnym początku firma szybko zyskała na znaczeniu.
Przez lata, zarząd Millennium opanował różne strategie inwestycyjne, takie jak arbitraż zamienny, w którym inwestorzy wykorzystują różnicę cen między ceną akcji spółki a obligacją zamienną oraz arbitraż fuzji, który obejmuje kupno i sprzedaż akcji dwóch łączących się spółek.
Według magazynu Institutional Investor, Isreal Englander był piątym najlepiej zarabiającym menedżerem funduszy hedgingowych, który w 2017 r. zgromadził 975 milionów dolarów.
Prognozy Raya Dalio na 2021
Założyciel i menedżer funduszu Bridgewater uważa, że w 2021 roku gospodarki będą generalnie w dobrej kondycji, ale spodziewa się on jednocześnie wzrostu inflacji i zadłużenia. Rząd USA będzie musiał sprzedać więcej obligacji niż reszta świata, co oznacza ich zwiększoną podaż. Według Dalio, nie występuje wystarczający popytna te obligacje, co sugeruje, że pewnym momencie, FED będzie zmuszony do skupowania części z nich.
Pomimo dobrej sytuacji na globalnych rynkach, założyciel Bridgewater dostrzega 3 zagrożenia, z którymi musi się zmierzyć USA w 2021 r.:
różnice w poziomie zamożności, rozłamy na gruncie politycznym i społecznym. W celu zjednoczenia społeczeństwa, Amerykanie muszą znaleźć rozwiązania dla tych problemów, by wspólnie zmierzać do celu, jakim jest dobrobyt gospodarczy. Według Dalio, wspólne działanie to podstawowa konieczność cywilizacyjna, prowadząca do zwiększania produktywności pracowników. Oczekiwałby on od rządu nie tylko doraźnej pomocy dla społeczeństwa dotkniętego kryzysem, ale także umiejętnego stymulowania produktywności. Sama doraźna pomoc finansowa nie rozwiąże problemu bezrobocia- potrzebna jest edukacja czy konkretne programy, związane z pomocą w znalezieniu pracy,
duża ilość pieniędzy drukowana przez banki centralne. W realiach zerowych stóp procentowych i powiększającego się długu, banki centralne drukują pieniądze i wykupują ten dług. Z taką sytuacją nie mieliśmy do czynienia od lat 30. XX wieku. Według Dalio, pieniądze powinny być wykorzystywane do zwiększania produktywności i do powiększania PKB kraju,
zmiana porządku światowego – rosnące znaczenie Chin w wyścigu z USA o bycie główną gospodarką światową. Może to doprowadzić do niepotrzebnych konfliktów, jak choćby do wojny handlowej, która nie służy żadnej ze stron.
TOP 10 funduszy hedgingowych, które zanotowały największe stopy zwrotu w 2020 roku (wg rankingu Bloomberga)
