ile inwestorzy zarobili w 2020?

Zeszły rok na giełdzie bez wątpienia należał do inwestorów indywidualnych - zarówno tych, którzy są obecni na rynku kapitałowym od jakiegoś czasu, jak i tych, którzy postanowili dołączyć do „koronahossy”, rozpoczynając w 2020 r. swoją przygodę z giełdą. Udział krajowych inwestorów indywidualnych w obrocie akcjami na warszawskim parkiecie był najwyższy od dekady, co również przełożyło się na historycznie dobre wyniki. Niemal co trzeci klient domów maklerskich zaksięgował w zeszłym roku zysk, którego przeciętna wartość przekroczyła 70 tys. złotych.

 

Mali inwestorzy wracają do gry?

Opublikowany w czwartek raport finansowy Giełdy Papierów Wartościowych za 2020 r. daje wgląd nie tylko w bilans spółki i jej przepływy pieniężne. Można znaleźć w nim bowiem wiele interesujących danych statystycznych dotyczących samych uczestników warszawskiej giełdy. Sprawozdanie finansowe GPW wskazuje m.in. na to, że zeszły rok był najlepszym od dekady pod względem aktywności inwestorów indywidualnych na głównym parkiecie - udział „małych inwestorów” w obrocie akcjami na głównym rynku GPW wyniósł w zeszłym roku aż 25%. To najlepszy wynik od 2009 r., kiedy to krajowi inwestorzy indywidualni odpowiadali za 27% obrotów akcjami na warszawskiej giełdzie. Warto dodać, że w 2019 i 2018 r. inwestorzy indywidualni mieli ponaddwukrotnie niższy udział w obrocie na głównym rynku (12%). Tak duży wzrost zainteresowania lokowaniem kapitału na giełdzie ze strony inwestorów detalicznych jest dość łatwy do wytłumaczenia. Zeszły rok skusił wiele osób do zakupu akcji głównie gwałtownymi spadkami na przełomie lutego i marca. Nie bez znaczenia pozostało również szybkie odreagowanie większości spółek i „pandemiczna hossa”, przejawiająca się dużym optymizmem przy wycenianiu niektórych walorów. Wszystko to budowało wrażenie, że inwestowanie (a w zasadzie spekulacja) akcjami to po prostu „łatwy pieniądz”, co zaś przyciągnęło na główny rynek GPW największy od dziesięciu lat odsetek inwestorów indywidualnych. Z pewnością nie bez znaczenia pozostała również polityka monetarna NBP, w ramach której stopy procentowe spadły do niemal zerowego poziomu (0,10% stopy referencyjnej). Przełożyło się to na istotny spadek oprocentowania lokat i kont oszczędnościowych, co zaś skłoniło wielu konsumentów do ulokowania kapitału na rynku akcyjnym. Wzrost zainteresowania giełdą ze strony inwestorów indywidualnych przełożył się na znaczący wzrost liczby aktywnych rachunków maklerskich. Wg danych KDPW, na koniec drugiego półrocza 2020 r. zarejestrowanych było 1 329 509 rachunków, podczas gdy na koniec 2019 r. ich liczba wynosiła 1 245 275 (wzrost o ponad 6,7%).

Nie jest również zbiegiem okoliczności, że w 2009 r., po spadkach wywołanych kryzysem finansowym, wiele osób zdecydowało się spróbować swoich sił na giełdzie  - wówczas zadziałały bardzo zbliżone mechanizmy.

Jeśli chodzi o udział pozostałych uczestników rynku w obrocie, największy spadek w porównaniu do 2019 r. odnotowali inwestorzy zagraniczni (głównie instytucjonalni) - wyniósł on 56% w porównaniu do 63% rok wcześniej. W 2020 r. o 6 pkt. proc. zmniejszył się również udział w obrocie krajowych inwestorów instytucjonalnych, z 25% w 2019 r. do 19%.

Warto wspomnieć, że oprócz samego procentowego wzrostu udziału w obrocie inwestorów indywidualnych na głównym rynku w 2020 r. wykręcili oni również rekordową wartość obrotu, która w całym zeszłym roku wyniosła 147 379 mln złotych, co jest wzrostem o 220% r/r (46 024 mln PLN).

✕

Udział poszczególnych grup inwestorów w obrotach akcjami na głównym rynku GPW, źródło: sprawozdanie finansowe GPW

 

Jeśli chodzi o udział w obrotach na rynku NewConnect, to w 2020 r. krajowi inwestorzy indywidualni umocnili swoją dominującą pozycję. Ich udział w obrocie na „małym rynku” wyniósł bowiem rekordowe 92% (wzrost o 6 pkt. proc. r/r), co jest najwyższym odsetkiem w niespełna trzynastoletniej historii alternatywnego systemu obrotu. Pozostałe 8% obrotu na NewConnect przypadło w równym udziale (po 4%) krajowym inwestorom instytucjonalnym i inwestorom zagranicznym. Ponad 90% udział „małych inwestorów” to niejedyny zeszłoroczny rekord NC - w 2020 r. łączna wartość obrotu akcjami na NewConnect wygenerowana przez inwestorów indywidualnych wyniosła niecałe 27 mld złotych, podczas gdy rok wcześniej było to zaledwie 2,48 mld złotych, co oznacza wzrost o ponad 980%. Aby zobrazować jak ogromny był wzrost aktywności inwestorów indywidualnych na NewConnect w zeszłym roku, można powiedzieć, że wartość obrotu w 2020 r. była wyższa niż w poprzednich dziesięciu latach… razem wziętych.

✕

Udział poszczególnych grup inwestorów w obrotach akcjami na rynku NewConnect, źródło: sprawozdanie finansowe GPW

Przeciwna tendencja jest natomiast zauważalna na rynku kontraktów terminowych notowanych na GPW. Udział krajowych inwestorów indywidualnych w obrocie futuresami był w 2020 r. najniższy od dekady, konsekwentnie spadając od 2017 r. W zeszłym roku inwestorzy indywidualni odpowiadali za 41% obrotu kontraktami terminowymi, co jest spadkiem o 6 pkt. proc. wobec 2019 r. Za 36% zeszłorocznego obrotu instrumentami pochodnymi na GPW odpowiadali krajowi inwestorzy instytucjonalni, natomiast za pozostałe 23% inwestorzy zagraniczni.

 

2020 r. był łaskawy dla giełdowych nowicjuszy

Zeszłoroczna pandemiczna hossa nie tylko przyciągnęła na rynek wielu nowych uczestników, ale też dała nieźle zarobić, również początkującym. Jak wynika z szacunkowych danych domów maklerskich, ok. 400 tys. klientów indywidualnych będzie w tym roku odprowadzać podatek Belki z tytułu przychodów kapitałowych osiągniętych na giełdzie w zeszłym roku. Oznacza to, że niemal co trzeci uczestnik rynku (biorąc pod uwagę łączną liczbę zarejestrowanych rachunków maklerskich) zaksięgował w zeszłym roku zysk ze swoich transakcji giełdowych. Łączny zysk osiągnięty w zeszłym roku przez klientów domów maklerskich przekroczył 28 mld złotych, co jest wynikiem nieporównywalnie lepszym niż w 2019 r., kiedy zyski polskich inwestorów indywidualnych oszacowano na 6,7 mld złotych (wzrost o niemal 318% r/r).

Gdy podzielimy łączną kwotę zeszłorocznych zysków inwestorów indywidualnych przez ich liczbę, okaże się że statystyczny uczestnik rynku giełdowego, który zakończył 2020 rok na plusie, zarobił 70 tys. PLN. To ponad dwukrotnie więcej niż w 2019 r., kiedy statystyczny inwestor indywidualny, który zaksięgował zysk, zarobił 29 tys. PLN. Zeszłoroczny wynik jest także najlepszym od ponad dekady. Rekordowe zyski przełożą się także na znacznie wyższe wpływy do budżetu z tytułu 19% podatku od dochodów kapitałowych (nazywanego potocznie podatkiem Belki) - ich szacunkowa wartość za 2020 r. wyniesie 5 mld złotych (wobec 1,2 mln PLN w 2019 r.).

2020 rok był wyjątkowo udany dla inwestorów giełdowych, szczególnie tych, którzy w zeszłym roku dopiero zaczęli swoją rynkową przygodę. W tym roku uzyskanie podobnych zysków najprawdopodobniej będzie znacznie trudniejsze.