Jak wynika z ostatnich doniesień, pomimo zapowiedzi, że pula środków wzrośnie do 5 mld zł rocznie, w 2025 roku na budownictwo społeczne przeznaczono jedynie 4,3 mld zł. Ten deficyt w finansowaniu może mieć dalekosiężne konsekwencje dla dostępności mieszkań w Polsce.
>> Zobacz też: Śledź NewConnect - będzie dywidendowo. Gorący tydzień na GPW dla inwestorów pasywnych
Obietnice i rzeczywistość. Finansowanie budownictwa społecznego
W zeszłym roku projekt nowelizacji ustawy o społecznych formach rozwoju mieszkalnictwa oraz niektórych innych ustaw zakładał znaczący wzrost środków na budownictwo społeczne.
Zgodnie z planami, do 2030 roku kwota ta miała osiągnąć 10 mld zł rocznie, co miało umożliwić budowę lub remont 20 tys. mieszkań społecznych rocznie.
Zwiększenie tej puli do 5 mld zł już od 2024 roku miało stanowić istotny krok w kierunku zaspokojenia rosnących potrzeb mieszkaniowych w Polsce.
Jednak rzeczywistość okazała się inna.
W 2025 roku na budownictwo społeczne zostanie przeznaczone tylko 4,3 mld zł, co jest kwotą znacząco niższą niż oczekiwano.
Marek Wójcik, pełnomocnik zarządu i ekspert ds. legislacyjnych w Związku Miast Polskich, podkreślił, że dla samorządów te 5 mld zł miało być „zbawieniem”, które pozwoliłoby nie tylko na rozwój nowego budownictwa, ale także na remonty pustostanów.
W obliczu coraz większych wyzwań finansowych samorządy stoją teraz przed trudnym zadaniem wykorzystania ograniczonych środków w jak najbardziej efektywny sposób.
Samorządy w obliczu wyzwań finansowych
Problem finansowania budownictwa społecznego jest głęboko zakorzeniony w problemach budżetowych, z którymi borykają się polskie samorządy.
Z jednej strony rosną wydatki związane z realizacją nowych projektów, z drugiej zaś maleją wpływy, co jest m.in. efektem wprowadzenia Polskiego Ładu.
Jak podkreślają samorządowcy, brak wystarczających funduszy to główna przeszkoda w rozwijaniu budownictwa społecznego i komunalnego.
W najnowszej, 15. edycji programu Społecznego Budownictwa Czynszowego (SBC) zakwalifikowało się 468 wniosków na budowę ponad 26 tys. mieszkań o wartości inwestycji 9,5 mld zł. Jednak, jak wynika z danych Banku Gospodarstwa Krajowego, dostępne środki na kredyty były znacznie mniejsze, co ograniczyło realizację wielu projektów.
W ostatniej, jesiennej edycji programu w 2023 roku, spośród 111 złożonych wniosków, tylko 61 uzyskało kwalifikację na kwotę 829 mln zł.
Programy rządowe i ich skutki dla rynku
Rządowe inicjatywy, takie jak program kredytu 0 proc., budzą mieszane uczucia wśród ekspertów.
Chociaż teoretycznie mają one na celu wspieranie budownictwa mieszkaniowego, to istnieją obawy, że mogą one przynieść korzyści głównie deweloperom, co paradoksalnie doprowadzi do wzrostu cen mieszkań.
Decyzja w sprawie finansowania tego programu ma zapaść w najbliższych dniach, a jej efekty mogą znacząco wpłynąć na rynek nieruchomości w Polsce.
>> Zobacz również: Rynki nerwowo reagują na chińską zagrywkę, Nvidia rozczarowała, miedź spada
Kalendarium wydarzeń
| Data | Wydarzenie | Opis |
|---|---|---|
| Kwiecień 2023 | Nowelizacja ustawy o społecznych formach rozwoju mieszkalnictwa | Wprowadzenie projektu mającego na celu zwiększenie puli środków na budownictwo społeczne. |
| 2024 rok | Planowane zwiększenie puli środków na budownictwo społeczne do 5 mld zł | Zwiększenie finansowania mające umożliwić budowę i remont 20 tys. mieszkań rocznie. |
| 2025 rok | Przeznaczenie na budownictwo społeczne kwoty 4,3 mld zł | Mniejsza niż oczekiwano kwota finansowania w budżecie państwa na budownictwo społeczne. |
| Jesień 2023 | 15. edycja programu Społecznego Budownictwa Czynszowego | 468 zakwalifikowanych wniosków na budowę 26 323 mieszkań. |
| 31 sierpnia 2024 | Decyzja w sprawie finansowania programu kredytu 0 proc. | Kluczowa decyzja rządu, która może wpłynąć na ceny mieszkań i rozwój budownictwa społecznego. |
