15 grudnia Bundestag przyjął, a dzień później Bundesrat zatwierdził ustawy dotyczące zamrożenia cen energii elektrycznej, gazu ziemnego oraz ciepła sieciowego dla odbiorców końcowych w Niemczech. Wskazane w nich ceny będą obowiązywać do określonego – względem 2021 r. – poziomu (kontyngentów) zużycia: dla gospodarstw domowych oraz małych i średnich przedsiębiorstw próg ustalono na poziomie 80%, a dla przemysłu – na 70%. Po przekroczeniu tych progów obowiązywać będzie rynkowa taryfa umowna. Przyjęte mechanizmy mają zostać wdrożone od 1 marca 2023 r. (wówczas na rachunkach po raz pierwszy pojawi się nowa cena), będą jednak obejmować z mocą wsteczną także dwa wcześniejsze miesiące, tj. styczeń i luty (zostanie to uwzględnione przy rozliczeniu rocznym). Gwarantowane stawki mają obowiązywać do końca kwietnia 2024 r.
Dla ustalonych bazowych kontyngentów zużycia w podanym okresie ceny energii elektrycznej mają wynosić:
Zamrożenie cen będzie w praktyce realizowane przez dostawców energii, którzy na poczet pokrycia strat będą otrzymywali odpowiednie rekompensaty ze środków pochodzących z Funduszu Stabilizacji Gospodarczej (Wirtschaftsstabilisierungsfonds, WSF). Jego budżet – ustalony jesienią br. w ramach rządowego parasola ochronnego – to łącznie 200 mld euro (szerzej zob. Niemcy na wojnie energetycznej: 200 mld euro na walkę z cenami energii). Koszty finansowania mechanizmów z WSF rząd szacuje na 56 mld euro w przypadku zamrożenia cen gazu i ciepła sieciowego (łącznie) oraz 43 mld euro – na potrzeby ograniczenia cen energii elektrycznej. W tej drugiej sytuacji WSF ma mieć jednak charakter uzupełniający – pierwszym źródłem finansowania mają być środki pochodzące z wprowadzonego tą samą ustawą mechanizmu ograniczania nadzwyczajnych zysków firm produkujących energię elektryczną. Umożliwia on odbieranie im „nadmiarowych” dochodów uzyskanych przez określone rodzaje elektrowni (w szczególności odnawialne, jądrowe oraz węglowe wykorzystujące węgiel brunatny) w okresie od 1 grudnia 2022 r. do 30 czerwca 2023 r. (z możliwością przedłużenia go do 30 kwietnia 2024 r.).
Komentarz
- Zamrożenie cen energii elektrycznej, gazu ziemnego oraz ciepła sieciowego dla gospodarstw domowych i przedsiębiorstw należy do najważniejszych działań rządu Olafa Scholza mających chronić społeczeństwo i gospodarkę niemiecką przed skutkami kryzysu energetycznego oraz oddziaływać antyinflacyjnie. Rządząca koalicja SPD–Zieloni–FDP zapowiedziała wprowadzenie tych przepisów jesienią br. w ramach trzeciego pakietu osłonowego. Stanowiło to reakcję na coraz wyraźniej rozchwiane nastroje społeczne oraz kierowane pod adresem władz rosnące oczekiwania Niemców dotyczące zwalczania inflacji (szerzej zob. Niemcy: trzeci pakiet osłonowy przed kryzysem energetycznym). Łącznie na ograniczanie jej skutków dla gospodarstw domowych i gospodarki Berlin wyasygnował w ramach różnych instrumentów 295 mld euro (trzy pakiety osłonowe o łącznej wartości 95 mld euro oraz parasol ochronny opiewający na 200 mld euro).
- Ze względu na kryzysową sytuację w obszarze zaopatrzenia w energię w Niemczech tej i następnej zimy za kluczowy element mechanizmów zamrożenia cen uznano zawarcie w przyjętych rozwiązaniach wyraźnego bodźca do oszczędzania energii. Ma on szczególne znaczenie w przypadku gazu ziemnego. Obniżenie zużycia błękitnego paliwa o 20% r/r Federalna Agencja Sieci wymienia wśród najważniejszych działań mających pomóc RFN uniknąć ryzyka niedoboru surowca, a szef tej instytucji Klaus Müller uczynił zachęcanie do oszczędzania energii swoim najważniejszym przekazem kierowanym do Niemców za pośrednictwem mediów. Redukcja konsumpcji energii elektrycznej pozwala też ograniczać wykorzystywanie elektrowni gazowych, co z jednej strony zmniejsza zużycie gazu w elektroenergetyce, a z drugiej – obniża hurtowe ceny zarówno prądu, jak i samego gazu ziemnego...
