27 marca Centralna Komisja Wyborcza przedstawiła oficjalne wyniki wyborów do 98-osobowej izby niższej parlamentu Kazachstanu (Mażylis), które odbyły się 19 marca. Zwyciężyła w nich rządząca partia Amanat (do marca 2022 r. funkcjonująca pod nazwą Nur Otan), stanowiąca zaplecze prezydenta Kasyma-Żomarta Tokajewa (uzyskała 53,9% głosów, co przełożyło się na 62 mandaty). W Mażylisie znalazły się również pełniące funkcję koncesjonowanej opozycji Demokratyczna Partia Kazachstanu „Ak Żoł” (8,41% głosów, 6 miejsc) i dawna partia komunistyczna (6,8% poparcia, 5 miejsc), a także ugrupowania Auył (10,9% głosów, 8 miejsc), Ogólnonarodowa Partia Socjaldemokratyczna (5,2% głosów, 4 miejsca) oraz nowo zarejestrowana Partia „Respublica” (8,6% poparcia, 6 miejsc).
Z okręgów jednomandatowych (JOW) do parlamentu weszło 29 deputowanych, reprezentujących w przeważającej mierze partię Amanat (22 mandaty). Żaden z kandydatów bezpartyjnych otwarcie krytykujących prezydenta Tokajewa nie dostał się do parlamentu z JOW. Frekwencja wyniosła 54,2% i była znacznie niższa od tej zanotowanej w poprzednich wyborach do Mażylisu w styczniu 2021 r. (63%).
Według wstępnej, krytycznej opinii OBWE wybory przeprowadzono w warunkach utrudnień dla opozycji pozasystemowej (sukcesywnie odmawiano rejestracji jako partii politycznej środowiskom kontestującym obecny system rządów). Kampanię wyborczą, odbywającą się w warunkach dominacji medialnej obozu rządzącego, oceniono jako pozbawioną przejawów faktycznej rywalizacji i debaty. OBWE stwierdziła jednak, że wybory przyczyniły się do minimalnego zwiększenia konkurencyjności systemu partyjno-parlamentarnego. W dniu głosowania miały miejsce sporadyczne i mało liczne pikiety w głównych miastach.
Komentarz
- Przebieg i wynik wyborów wskazują na zasadniczy sukces Tokajewa. Nowy parlament będzie zdominowany przez proprezydencki Amanat. Pięć pozostałych partii daje pozorne wrażenie większego pluralizmu – ich przedstawiciele są jednak członkami szeroko pojętej elity władzy, lojalnej wobec Tokajewa. Z tego względu nie należy oczekiwać, że Mażylis będzie nawet w ograniczonym stopniu równoważył dominującą rolę prezydenta w systemie politycznym Kazachstanu....
