- Unijny rynek warzyw podlega wyraźnym ograniczeniom podażowym. Zgodnie z AMI (za S&P Global) produkcja warzyw w UE w 2022 zmalała o 8%. Spadki odnotowano u wszystkich najważniejszych producentów, z czego największe w Hiszpanii (-15% r/r). Największy wpływ na spadki unijnej produkcji warzyw miały mniejsze zbiory cebuli i marchwi, co wynikało z suszy oraz zmniejszonej powierzchni upraw w minionym roku. Najwięksi producenci marchwi, tj. Niemcy oraz Francja, zanotowali spadek zbiorów odpowiednio o 19% r/r i 21% r/r. Produkcja we Włoszech zmalała o 30% r/r. Natomiast unijne zbiory cebuli w 2022, według S&P Global, mogły zmniejszyć się o 13% r/r. Zmalała także produkcja pomidorów – wg KE o 12% r/r, głównie w wyniku spadków u dwóch największych producentów – Włoch i Hiszpanii odpowiednio o 14% i 10% r/r.
- Czynnikiem wpływającym na ogranicziną podaż warzyw były koszty energii, istotne w przypadku produkcji spod osłon. Choć pierwsze miesiące 2023 przyniosły spadki notowań na rynku surowców energetycznych, to wysokie ceny i obawy o ich poziom jeszcze kilka miesięcy wcześniej miały prawdopodobnie wpływ na terminy oraz skalę nasadzeń w okresie zimowym. Dodatkowo fale chłodów m.in. w Hiszpanii oraz niekorzystne uwarunkowania pogodowe w Holandii odbiły się negatywnie na produkcji warzyw takich jak papryka, pomidory oraz ogórki. Koniec kwartału przyniósł jednak już większą stabilizację podaży.
Zobacz także: Czy ceny jabłek w Polsce pójdą w górę? Eksport maleje…
ROŚNIE EKSPORT MROŻONYCH WARZYW MIMO SPADKU PRODUKCJI
Polska korzysta na zmniejszonych zbiorach warzyw w UE (głównie Hiszpanii, w mniejszym stopniu Belgii) , co widoczne jest w danych handlowych niektórych warzyw świeżych, ale też przetworów. Polski eksport mrożonych warzyw od lipca’22 do lutego’23 wzrósł o blisko 6% r/r przy odnotowanym spadku produkcji w Polsce o 11% r/r (firmy zatr. 50 os. i więcej).
CEBULA WCIĄŻ LIDEREM WZROSTÓW CEN
Mniejsza podaż ma odzwierciedlenie w postaci wyższych cen warzyw. Największe tempo wzrostu odnotowano w przypadku cebuli, która przeciętnie w marcu podrożała o 133% r/r. Ceny marchwi wzrosły o 63% r/r. Z danych KE wynika, że ceny pomidorów na rynku unijnym w lutym były wyższe aż o 27% r/r, choć już w marcu kształtowały się na poziomie zbliżonym r/r wskutek normalizacji podaży.
PERSPEKTYWY 2023
Zmniejszające się zapasy warzyw (w tym przetworów) ze zbiorów ubiegłorocznych będą oddziaływać w kierunku wzrostów cen warzyw do połowy 2023. Dynamika w 2h23 zależeć będzie w dużej mierze od wysokości krajowej produkcji. Zakładając jednak wzrost w UE do poziomu średniej wieloletniej, po znaczących spadkach w 2022, oraz biorąc pod uwagę zmniejszenie presji kosztów energii oraz nawozów, można wstępnie oczekiwać spadku dynamiki cen poniżej 0. Tempo podwyżek może zacząć wyhamowywać już w 2q23 – efekt przesuniętej produkcji warzyw spod osłon, choć dostawy warzyw gruntowych z uwagi na opóźnienia w siewach (GUS) mogą również się opóźnić. W kierunku spadków cen oddziaływać może mniejszy popyt w HoReCa (mrożone warzywa).
***Materiał pochodzi z raportu PKOBP: Agro Nawigator 1/2023, którego pełną zawartość możesz zobaczyć i pobrać klikając w poniższy przycisk:
