Barometr Ofert Pracy, przygotowywany przez Katedrę Ekonomii i Finansów WSIiZ w Rzeszowie oraz Biuro Inwestycji i Cykli Ekonomicznych, wskazujący na zmiany liczby publikowanych w Internecie ogłoszeń o zatrudnieniu, w samym maju, po dłuższej przerwie spowodowanej sytuacją epidemiologiczną, mocno wystrzelił w górę. Najlepiej wypadły kategorie ofert pracy opartej na ścisłym kontakcie z ludźmi. Były to w większości zawody usługowe, w tym te związane z rozrywką i rekreacją. Przyczyniło się do tego głównie zniesienie części działań osłonowych oraz chęć nadrobienia przez konsumentów czasów mniejszej aktywności.
W sporej części kategorii obecna liczba ogłaszanych miesięcznie wakatów jest już wyższa niż przed epidemią
Wbrew napływającym sygnałom dot. poprawy kondycji gospodarki, wzrosty te powinniśmy wciąż traktować z ostrożnością. Całkiem realne pozostają obawy co do dalszego wzrostu inflacji, która obecnie jest na poziomie istotnie wyższym niż jej wartość docelowa oraz niedoboru niektórych surowców i związanych z tym utrzymujących się zakłóceń w łańcuchach dostaw. Stopa bezrobocia rejestrowanego, po wyłączeniu bezrobotnych, biorących udział wyłącznie w pracach o charakterze sezonowym, w kwietniu spadła o 0,1 punkt proc. i znalazła się na poziomie równym 6,3%.
W samym maju wzrost liczby internetowych ofert zatrudnienia, po wyłączeniu pracy o charakterze sezonowym, notujemy we wszystkich województwach bez wyjątku. Relatywnie najwięcej wakatów przybyło w woj. kujawsko-pomorskim, łódzkim oraz małopolskim, zaś najmniej w woj. opolskim, świętokrzyskim oraz warmińsko-mazurskim. Choć ofert było wszędzie więcej niż przed miesiącem, szybciej przybywało ich w woj. o wyższej stopie bezrobocia.
Najwięcej nowych ofert pracy pojawiło się w zawodach związanych z pracą fizyczną,
a następnie w usługach. Najmniej przybyło ich z kolei dla przedstawicieli zawodów o charakterze technicznym. Jednak nawet w trakcie epidemii w tej grupie notowaliśmy wzrosty. Obecne luzowanie ograniczeń sanitarnych wywołało zastąpienie pracy zdalnej systemem hybrydowym albo nawet całkowitym powrotem do funkcjonowania w trybie offline. Zapotrzebowanie na rozwiązania teleinformatyczne w takiej sytuacji zapewne ulegnie korekcie spadkowej. Z drugiej strony, ożywienie gospodarki spowodowane zniesieniem działań osłonowych, przełożyło się na duże wzrosty w tak zwanych branżach kowidowych. Były to głównie kategorie oparte na ścisłej interakcji międzyludzkiej. Niektóre z nich w samym maju osiągnęły rekordowe wzrosty.
Wśród grupy obejmującej oferty pracy z zakresu nauk społecznych i prawnych wszędzie przybyło internetowych ofert zatrudnienia
Wzrosty dotyczyły przede wszystkim pracowników obsługi klienta, działów marketingu oraz sprzedaży. Najmniej nowych wakatów notujemy w nieruchomościach, bankowości oraz sektorze publicznym. W tej ostatniej kategorii liczba ofert pracy była również nieco niższa niż na początku roku.
Pod względem tempa odbudowy zredukowanych podczas epidemii wakatów, cała kategoria pozostaje na poziomie niższym niż sprzed okresu epidemii. Są jednak zawody, dla przedstawicieli których ofert jest jednak nieco więcej niż przed okresem lockdown-ów. Zaliczamy do nich pracowników administracji biurowej, call center i obsługi klienta, specjalistów ds. zarządzania zasobami ludzkimi, marketingu i finansów oraz prawników. Spośród czynników które przyczyniły się do tego wyróżniamy w miarę wysoki odsetek ofert pracy zdalnej. Ponadto charakter pracy w tych zawodach w ostatnim roku przeszedł znaczne przeobrażenia.
Liczba ofert pracy skierowanych do przedstawicieli zawodów wymagających wykształcenia w naukach ścisłych lub technicznych wzrosła we wszystkich za wyjątkiem jednej kategorii. Najwięcej ofert przybyło dla specjalistów w zakresie administracji systemami teleinformatycznymi, pracowników działań badań i rozwoju oraz inżynierów. Najmniej nowych ofert było dla programistów, w branży budowlanej oraz produkcyjnej. Jedyny spadek w grupie, po ostrych wzrostach w miesiącach ubiegłych, notujemy dla przedstawicieli branży e-commerce.
Obecnie liczba publikowanych ofert zatrudnienia w tej kategorii ofert jest już większa niż w okresie przed epidemią
Warto przypomnieć, że dynamika kreacji wakatów, przede wszystkim w zawodach związanych z ICT, była w okresie lockdown-ów większa niż kiedykolwiek wcześniej. Rozwój tej kategorii ogłoszeń o pracy wciąż wspierany jest koniecznością korzystania z rozwiązań teleinformatycznych, w tym dla pracy i rozrywki zdalnej. Obecnie przyrost liczby wakatów dla programistów nieco zwolnił. Branża produkcyjna wciąż nie może funkcjonować w pełnej mierze z powodu niedoboru surowców na rynku i przerwania łańcuchów ich dostaw. Konsekwencją zaś są szybujące ceny.
W zawodach usługowych w maju notujemy wzrosty wszędzie za wyjątkiem branży spedycyjnej
Najwięcej wakatów w skali miesiąca przybyło w branży turystycznej, zdrowotnej oraz medialnej. Dla tej pierwszej kategorii majowy wystrzał okazał się największym jednorazowym wzrostem od kilkunastu lat naszej obserwacji rynku wakatów. Przybyło również wakatów w zawodach związanych z rozrywką i rekreacją. Nieco gorzej wypadł w maju transport, ale mimo tego, w szeroko pojętej logistyce obecna liczba publikowanych wakatów jest większa niż przed epidemią. Do przyczyn możemy zaliczyć wzrost zainteresowania zakupami internetowymi, co doprowadziło do konieczności transportowania przedmiotów zamówień, w tym tych z zagranicy. Pozytywne zmiany notujemy również w branży edukacyjnej. Efekty strukturalne związane z dynamicznym wzrostem zainteresowania e-learningiem podczas lockdown-u, mogły wpłynąć na obecną, wysoką na tle lat poprzednich liczbę wakatów w tej kategorii.
Zegar rynku ofert pracy
Wykres został podzielony na 4 części obrazujące stan rynku ofert pracy, zinterpretowany na wykresie. Na osi poziomej odznaczono zmiany stopy bezrobocia w skali roku a na osi pionowej – Barometru Ofert Pracy. Strzałka na krzywej oznacza aktualną sytuację, a jej zwrot – przewidywany kierunek przyszłych zmian.
Robert Pater i Herman Cherniaiev
Kolejne wyniki Barometru Ofert Pracy, zawierające dane z czerwca ukażą się 12 lipca 2021 roku (poniedziałek) o godz. 9.00.
Barometr Ofert Pracy powstaje na podstawie ogłaszanych w Internecie ofert pracy przy współpracy Katedry Ekonomii i Finansów Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie oraz Biura Inwestycji i Cykli Ekonomicznych. Dane na temat ofert zbierane są każdego miesiąca. Następnie pozbawiane są czynnika sezonowego, co zapewnia ich porównywalność pomiędzy poszczególnymi porami roku, jak i wyłącza wpływ zmian ogłoszeń sezonowych, a więc części ofert dotyczących pracy tymczasowej. Barometr podawany jest w formie indeksu w pkt. proc. Wskazuje na zmiany zapotrzebowania na nowych pracowników. W zestawieniu ze zmianami bezrobocia mówi o tym, w jakiej fazie znajduje się rynek ofert pracy. Zazwyczaj posiada właściwości wyprzedzające w stosunku do zmian zatrudnienia i bezrobocia. Jednak równie ciekawą interpretację ma nietypowe zachowanie w stosunku do innych wskaźników rynku pracy. Może wtedy wskazywać na zmiany strukturalne, zachodzące na rynku pracy. Przykładem takich zmian były lata 2002 i 2009, kiedy Barometr wzrastał wraz ze wzrostem bezrobocia, wskazując na rosnące niedopasowanie kwalifikacji poszukujących zatrudnienia do potrzeb pracodawców, które przyczyniło się do utrzymywania się stopy bezrobocia na wysokim poziomie.
