Podczas dokonywania zlecenia przelewu na pewno nie raz zastanawiałeś się, kiedy odbiorca otrzyma przesłane środki. Być może z niecierpliwością oczekiwałeś wpływu na swoje konto, czy to od pracodawcy, czy innej osoby zobowiązanej do uregulowania należności. Wbrew pozorom nie jest to losowy dzień czy godzina, a nawet istnieje możliwość łatwego sprawdzenie kiedy przelew dotrze do odbiorcy. W Polsce funkcjonuje odpowiednia instytucja zajmująca się pośrednictwem w realizacji przelewu międzybankowego i nazywa się Krajowa Izba Rozliczeniowa (KIR).
Co to jest system Elixir?
Skoro to KIR zajmuje się realizacją przelewów międzybankowych, czym jest zatem Elixir? KIR, czyli Krajowa Izba Rozliczeniowa jest to spółka , która opracowała i zautomatyzowała system Elixir. Co ciekawe instytucja ta powstała z inicjatywy aż 16 polskich banków oraz NBP i działa w sektorze bankowym od 1992 roku. System Elixir został opracowany, aby ułatwić i przyspieszyć proces przelewu środków pieniężnych pomiędzy kontami otwartymi w dwóch różnych bankach. Każdy zlecony w Polsce standardowy przelew międzybankowy przechodzi przez system Elixir, nawet gdy jego nadawca nie jest tego świadomy. O ile przesyłanie środków pieniężnych na konto tego samego banku trwa często zaledwie kilka minut, tak w przypadku przelewu międzybankowego czas jest znacznie dłuższy. Dlaczego? Zaraz po zleceniu przelewu jest on weryfikowany przez bank osoby dokonującej przelew, zostaje zaksięgowany, wychodzi on z banku w ustalonych godzinach, aby mógł zostać poddany weryfikacji przez system Elixir, następnie z systemu Elixir także w godzinach trwania sesji trafia do banku odbiorcy, a następnie na przypisane do numeru rachunku konto.
Sesja Elixir
Jak wygląda sesja Elixir? Zaraz po zleceniu przelewu przez nadawcę, jego bank dokonuje polecenie przelewy do KIR w systemie Elixir, który zajmuje się przetworzeniem i rozliczeniem operacji, zgodnie z obowiązującymi godzinami sesji przekazuje zaksięgowany przelew w formie polecenia do banku odbiorcy. Ostatnim krokiem przed sfinalizowaniem transakcji jest dokonanie przekazu środków na konto odbiorcy. Poniżej przedstawiamy obowiązujące godziny sesji Elixir, które odbywają się od poniedziałku do piątku.
Etap |
Sesja nr 1 |
Sesja nr 2 |
Sesja nr 3 |
Otwarcie wejścia |
16:00 (dzień poprzedni) |
9:30 (dzień rozliczeniowy) |
13:30 (dzień rozliczeniowy) |
Zamknięcie wejścia |
9:30 |
13:30 |
16:00 |
Przetwarzanie, rozliczenie |
9:30 – 10:30 |
13:30 – 14:30 |
16:00 – 17:00 |
Rozrachunek |
10:30 – 11:00 |
14:30 – 15:00 |
17:00 – 17:30 |
Wyjście |
od 11:00 |
od 15:00 |
od 17:30 |
Raporty |
po 11:00 |
po 15:00 |
po 17:30 |
Tabela1. Tabela godzin sesji Elixir.
Wpływ sesji Elixir na czas przelewu
Zgodnie z powyżej zamieszczonymi informacjami, system Elixir pośredniczy w transakcji przelewu międzybankowego. Rola tego systemu jest w transakcji znacząca i to od godzin sesji zależy najczęściej czas trwania operacji od zlecenie do odbioru. System działa w wyznaczonych godzinach jedynie przez 5 dni tygodnia, od poniedziałku do piątku. Zatem jeśli zlecamy przelew w piątek najprawdopodobniej dotrze on do na rachunek odbiorcy dopiero w poniedziałek, wyjątkiem jest zlecenie przelewu natychmiastowego, który wiąże się z dodatkowymi opłatami. Standardowy czas trwania przelewu to jeden dzień, jest on znacznie skrócony w porównaniu do obowiązującego w przeszłości czasu realizacji. Oczywiście w przypadku dni wolnych ustawowo, nawet gdy wypadają w środku tygodnia roboczego system nie jest obsługiwany. W takim przypadku jeśli zależy Ci na szybkim wykonaniu transakcji najlepiej jest zlecić przelew ekspresowy. Wszelkie informacje na temat szybkich przelewów zostały umieszczone w tym artykule.
Cykl przelewu od początku do końca
Jeśli kiedykolwiek zastanawiałeś się jak długo „idzie” przelew i co dzieje się ze środkami zanim trafią do odbiorcy, wystarczy spojrzeć jak wygląda cały cykl realizacji przelewu. Nie jest to zależne wyłącznie od banku nadawcy i odbiorcy, dużą rolę odgrywa tutaj także system zajmujący się przetwarzaniem i rozliczeniem.
- Nadawca zleca przelew środków. Wybiera odpowiedniego odbiorcę, przypisany do jego konta numer rachunku oraz kwotę jakiej ma dotyczyć.
- Bank przyjmuje zlecenie rozpoczynając proces. Składa polecenie przelewu do KIR, aby za pomocą systemu Elixir dokonał rozliczenia i przetworzenia operacji.
- System Elixir dokonuje wszelkich działań związanych z rozliczeniem przelewu i w odpowiednich godzinach sesji zleca polecenie przelewu do banku odbiorcy.
- Po otrzymaniu przelewu bank odbiorcy przekazuje środki na odpowiednie konto.
- Odbiorca zgodnie z ustalonymi przez swój bank godzinami przelewów przychodzących otrzymuje środki na konto.
Cały ten proces trwa najczęściej jeden dzień. Aczkolwiek zdarzają się także sytuacje, w których nadawca odpowiednio wcześnie dokona polecenia przelewu i dotrze on do odbiorcy już tego samego dnia.
Godziny przelewów wychodzących i przychodzących w poszczególnych bankach
Niestety czas realizacji przelewu jest także uzależniony banku nadawcy i odbiorcy. Każdy bank ma ustalone godziny tak zwanych sesji przelewów wychodzących i przychodzących. Poniżej tabela przedstawiająca wspomniane godziny odpowiednio dla banków.
· Przelewy wychodzące
Bank |
Sesje przelewów wychodzących | ||
Alior Bank |
08:20 |
12:20 |
15:20 |
Bank Millennium |
08:10 |
12:10 |
14:30 |
Bank Pekao SA |
08:30 |
12:30 (dyspozycję należy złożyć do 10:30) |
15:00 (dyspozycję należy złożyć do 14:25) |
Bank Pocztowy |
08:00 |
12:00 |
14:30 |
BGŻ Optima |
08:00 – 08:05 |
11:45 – 11:50 |
14:15 – 14:20 |
BNP Paribas |
08:00 |
11:45 (dyspozycję należy złożyć do 11:15) |
14:15 (dyspozycję należy złożyć do 14:15) |
BOŚ Bank |
09:30 (dyspozycję należy złożyć do 08:30) |
13:30 (dyspozycję należy złożyć do 12:30) |
16:00 (dyspozycję należy złożyć do 15:00) |
Citi Handlowy |
08:00 |
12:15 |
15:30 |
Credit Agricole |
08:00 |
12:00 |
14:30 |
Envelo Bank |
08:00 |
12:00 |
14:30 |
Eurobank |
07:30 |
11:30 |
14:30 |
Getin Bank |
08:15 |
12:15 |
14:30 |
Idea Bank |
09:30 (dyspozycję należy złożyć do 07:30) |
13:30 (dyspozycję należy złożyć do 12:15) |
16:00 (dyspozycję należy złożyć do 15:00) |
ING Bank Śląski |
08:10 |
11:30 |
14:30 |
Inteligo |
08:00 |
11:45 |
14:30 |
mBank |
05:55 |
09:55 |
13:25 |
neoBank |
08:00 |
12:00 |
14:30 |
Nest Bank |
08:00 |
12:00 |
14:30 |
Noble Bank SA |
08:15 |
12:15 |
14:30 |
PKO BP |
08:00 |
11:45 |
14:30 |
Plus Bank |
07:45 |
11:30 |
14:00 |
Santander Bank Polska |
08:15 |
12:15 |
14:45 |
Santander Consumer Bank |
09:00 |
13:30 |
16:00 |
SGB–Bank |
08:30 |
12:30 |
15:30 |
T-Mobile Usługi Bankowe |
08:20 |
12:20 |
15:20 |
Toyota Bank |
08:10 |
12:10 |
14:40 |
Volkswagen Bank |
07:55 |
11:45 |
14:15 |
Tabela 2. Godziny przelewów wychodzących dla danych banków.
· Godziny przelewów przychodzących dla danych banków
Bank |
Sesje przelewów przychodzących | |||
Alior Bank |
11:00 |
15:00 |
17:00 | |
Bank Millennium |
12:00 |
15:30 |
17:15 | |
Bank Pekao SA |
11:00 (księgowane 12:00 - 15:00) |
15:00 (księgowane 16:00 - 17:00) |
17:30 (księgowane 18:00 - 21:30) | |
Bank Pocztowy |
11:00 |
15:00 |
17:30 | |
BGŻ Optima |
11:00 |
15:00 |
17:15 | |
BNP Paribas |
11:00 - 12:00 |
15:00 - 15:30 |
17:30 - 18:00 | |
BOŚ Bank |
11:00 |
15:00 |
17:30 | |
Citi Handlowy |
11:30 |
15:30 |
17:30 | |
Credit Agricole |
11:00 - 12:00 |
15:00 - 16:00 |
17:00 - 18:00 | |
Envelo Bank |
11:00 |
15:00 |
17:30 | |
Eurobank |
11:00 |
15:00 |
17:00 | |
Getin Bank |
10:00 |
14:00 |
17:00 | |
Idea Bank |
10:30 |
14:30 |
16:30 | |
ING Bank Śląski |
11:00 |
15:00 |
17:00 | |
Inteligo |
11:30 |
15:10 |
17:30 | |
mBank |
11:15 |
15:00 |
18:15 | |
neoBank |
11:30 |
15:00 |
17:30 | |
Nest Bank |
10:30 |
14:15 |
17:00 | |
Noble Bank SA |
10:00 |
14:00 |
17:00 | |
PKO BP |
11:30 |
15:10 |
17:30 | |
Plus Bank |
11:00 - 12:00 |
14:30 - 15:30 |
17:00 - 18:00 | |
Santander Bank Polska |
11:00 |
14:30 |
17:00 | |
Santander Consumer Bank |
11:00 |
15:00 |
17:00 | |
SGB–Bank |
11:30 |
15:30 |
17:30 | |
T-Mobile Usługi Bankowe |
11:00 |
15:00 |
17:00 | |
Toyota Bank |
10:30 |
14:30 |
16:30 | |
Volkswagen Bank |
13:00 |
16:00 |
18:00 |
Tabela 3. Godziny przelewów przychodzących dla danych banków.
Sesja Elixir a przelew natychmiastowy
W artykule o przelewach natychmiastowych wspominaliśmy o rożnych wariantach przelewów natychmiastowych. Jednym z nich był Express Elixir, czyli jeden z systemów stworzonych przez Krajową Izbę Rozliczeniową. Usługa jest w przeciwieństwie do zwykłego systemu dostępna przez całą dobę, niezależnie od dnia i godziny. Jak wygląda przelew natychmiastowy z Express Elixir? Zaraz po zleceniu przelewu, środki są przesyłane do odbiorcy z rachunku powierniczego, który jest prowadzony przez Narodowy Bank Polski. Oznacza to że przesłane przez nadawcę środki są natychmiastowo przelane na rachunek odbiorcy z konta powierniczego, a cały proces jest realizowany później bez udziału stron. Niestety nie wszystkie banki umożliwiają dokonywanie przelewów Express Elixir przez całą dobę bez względu na dzień i godzinę. Lista dostępności z podanym zakresem godzin znajduję się na oficjalnej stronie expreselixir.pl
Usługi systemu Elixir
System opracował wiele usług, aby sprostać oczekiwaniom klientów. Poniżej przedstawimy wszystkie udostępnione przez KIR usługi.
Elixir
System rozliczeń międzybankowych, pośredniczy w realizacji przelewów, poleceń zapłaty oraz czeków. Banki kierują takie transakcje do Elixir, aby w trakcie trwania sesji operacja została przetworzona i rozliczona.
Express Elixir
Jest to system obsługujący przelewy natychmiastowe, działa dzięki funkcjonowaniu konto powierniczego, które jest utworzone przez Narodowy Bank Polski. Większość polskich banków umożliwia skorzystania z usługi Express Elixir.
Euro Elixir
Kolejny system utworzony przez KIR, umożliwia dokonywanie przelewów zagranicznych i krajowych w walucie euro.
mojeID
Dostępny mobilnie podpis elektroniczny, który umożliwia dokonywanie podpisu online na różnego rodzaju dokumentach.
mSzafir
Usługa udostępniona zaledwie rok temu, umożliwia dokonywanie podpisu elektronicznego na różnego rodzaju dokumentach, podpis elektroniczny ma moc prawną i jest równoważny z podpisem ręcznym.
Szafir
Centrum obsługi podpisu elektronicznego, umożliwia komunikację z urzędami drogą elektroniczną, dotyczy zarówno rozliczeń podatkowych, programów wystawiających dokumenty konieczne do podpisania itp.
Ognivo
System pomagający ulepszyć komunikację elektroniczną pomiędzy różnymi instytucjami i urzędami (ZUS, US, banki, Poczta Polska, itp.)
Paybynet
System płatności internetowych, zintegrowanych bezpośrednio z ePUAP. Umożliwia dokonywanie płatności za zakupy online oraz wnoszenie różnych opłat administracyjnych.
Trwały nośnik
Służy do przechowywania dokumentów, w sposób zgodny z ustalonymi normami dla danego dokumentu.
Sandbox Blockchain
Bezpłatna platforma dla firm, które chcą rozwijać swoje biznesowy pomysły. Oparta jest o technologię blockchain.
Split Payment
Ułatwia dokonywanie transakcji pomiędzy podatnikami VAT, pomaga ulepszyć system podatkowy w Polsce.
System Teleinformatyczny Izby Rozliczeniowej
System ułatwiający pracę związaną z przeciwdziałaniem wyłudzeń skarbowych.
SWIFT
System służący do świadczenia usług związanych z zagranicznymi i krajowymi przelewami międzybankowymi.
SYBIR
System służący do rozliczeń za pomocą dokumentów papierowych
Qlips
System służący do pomocy przy rozliczeniach i opłacaniu faktur bezpośrednio z platformy banku.
HUB PSD2
System umożliwiający dostęp do usług PSD 2.
Przelew Elixir do tego samego banku
Podczas dokonywania przelewu na konto tego samego banku, nie ma konieczności korzystania z systemu Elixir. Operacja taka jest rozliczana przez bank, wewnątrz którego odbywa się przepływ środków. Tak jak zostało to wspomniane na początku, system Elixir umożliwia rozliczanie operacji międzybankowych.
Zalety systemu Elixir
System jest godny zaufania, gwarancją jest fakt, że jest częścią sektora bankowego, został opracowany z inicjatywy banków polskich, dodatkowo jest regulowany przez Narodowy Bank Polski. Kolejną zaletą potwierdzającą niezawodność systemu jest fakt nienagannego funkcjonowania na rynku już od 26 lat. System nie stawia swoim odbiorcą ograniczeń, umożliwia korzystanie z wielu opcji jakie zostały opracowane (przelewy w obcych walutach, przelewy natychmiastowe, podpis elektroniczny moje ID, Paybynet, czyli system płatności internetowych itp.)