- Z czego wynika mniejsza liczba bankomatów w Polsce?
- Który z operatorów bankomatów dysponuje największą liczbą urządzeń?
Ile jest bankomatów w Polsce?
Z danych Narodowego Banku Polskiego wynika, że pod koniec marca br. w Polsce funkcjonowało 20 869 bankomatów. Zaledwie kilka miesięcy wcześniej, pod koniec 2023 roku ich liczba wynosiła 22 085. Tylko w I kwartale 2024 roku w bankomatach zrealizowano 138,5 miliona transakcji. W porównaniu z IV kwartałem 2023 roku było ich mniej o 11,2 miliona.
W I kwartale 2024 roku każdego dnia realizowano średnio 60,3 wypłat gotówkowych w jednym bankomacie. Co szósta transakcja dokonywana w bankomatach była wpłatą gotówki – wpłaty stanowiły 17,3% liczby wszystkich transakcji zarejestrowanych w bankomatach. Średnia wartość transakcji bankomatowej, tj. uwzględniająca wszystkie typy transakcji (także we wpłatomatach), wyniosła 1 103 PLN.
Zobacz także: Sprzedaż nowych samochodów w UE najniższa od trzech lat
Dlaczego bankomaty znikają? NBP uspokaja
Narodowy Bank Polski przekazał informację, że spadek liczby urządzeń jest spowodowany zmianą metodyki zbierania i opracowywania danych o tych urządzeniach. Z początkiem 2024 roku na operatorów banków nałożony został obowiązek sprawozdawczy. W praktyce pozwala to na wyeliminowanie podwójnego raportowania niektórych urządzeń. Jak podaje NBP, dotychczas dane o urządzeniach były przekazywane przez banki współpracujące z operatorami bankomatów na podstawie umów, do których NBP nie tylko nie miał dostępu, ale również nie miał możliwości zidentyfikowania tych urządzeń wykazywanych w sprawozdaniach poszczególnych banków.
Zobacz także: Liczba milionerów wciąż rośnie. Nigdy nie było tylu bogatych ludzi
Euronet protestuje. Rentowność branży spada
Na zmniejszenie liczby bankomatów ze względu na ich rosnące koszty obsługi w tym roku zdecydował się Euronet, jeden z największych operatorów bankomatów w Polsce. Z ponad 7 tysięcy urządzeń do końca tego roku ma zostać zlikwidowanych 330. Drugim co do wielkości operatorem jest ITCARD (bankomaty Planet Cash) dysponujący 5102 urządzeniami. Trzecie miejsce zajmuje PKO BP z 3035 bankomatami.
W czerwcu br. sieć Euronet przeprowadziła akcję protestacyjną, która polegała na ograniczeniu kwoty wypłacanej w ciągu jednego dnia z bankomatu do 200 złotych. Marek Szafirski, prezes Euronet Polska wyraził wówczas swój sprzeciw wobec niepokrywania kosztów wypłat gotówki w Polsce, które są realizowane znacznie poniżej kosztów, jakie ponoszą w tym przypadku operatorzy bankomatów.
Dysproporcja pomiędzy przychodami a kosztami transakcji wypłaty krajowej, w sytuacji zwiększającego się zapotrzebowania na gotówkę pozyskiwaną z bankomatów oraz zmniejszające się możliwości subsydiowania wypłat krajowych innymi źródłami przychodów, niosą za sobą ryzyko braku możliwości dalszego utrzymywania sieci bankomatowych – informowano w oświadczeniu Euronet.
Euronet twierdził, że do protestu skłoniły go wyniki „Analizy Rynku Bankomatów w Polsce” Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego, które zostały opublikowane w sierpniu ubiegłego roku. Naukowcy stwierdzili wówczas, że „rentowność branży konsekwentnie spada, a przychody z krajowej wypłaty gotówki (interchange bankomatowy) pokrywają tylko około 49% kosztów krajowej transakcji wypłaty ponoszonych przez operatorów niezależnych".
Wcześniej, w marcu 2023 roku Rzecznik Praw Obywatelskich zwrócił się do Związku Banków Polskich i wskazał na problem braku dostępności do bankomatów mieszkańców małych miasteczek i wsi. Ponadto, zwrócił uwagę, że problem dotyczy w szczególności zwłaszcza osób starszych i osób z niepełnosprawnościami, które nie są w stanie swobodnie przemieszczać się w poszukiwaniu bankomatu, czy oddziału oraz muszą ponosić koszty opłaty za wypłatę gotówki. Rzecznik przekonywał, że „forma płatności gotówkowej jest nadal legalną, pełnoprawną, powszechną i akceptowaną formą transakcji, a tego rodzaju decyzje banków powodują ich wykluczenie społeczne i finansowe”.
Zobacz także: Utrudnienia w wypłatach gotówki - protestuje popularna sieć bankomatów
